Zakres podmiotowy – kogo dotyczy obowiązek?
Szkolenie AML dotyczy:
- wszystkich instytucji obowiązanych (w rozumieniu art. 2 ust. 1 ustawy AML),
- pracowników etatowych, współpracowników na umowy cywilnoprawne,
- członków zarządu, AMLRO (osób zgłaszających transakcje do GIIF),
- osób zastępujących pracowników AML,
- podmiotów trzecich świadczących usługi AML (np. outsourcing).
Zakres merytoryczny szkolenia AML/CFT
Szkolenie musi obejmować:
- zadania związane z przeciwdziałaniem praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu,
- zasady identyfikacji klientów i beneficjentów rzeczywistych (KYC),
- rozpoznawanie i zgłaszanie transakcji podejrzanych (SAR, STR),
- obowiązki z art. 74 ust. 1, art. 86 ust. 1, art. 89 i art. 90 ustawy AML,
- zawiadamianie GIIF i prokuratury o podejrzeniu przestępstwa,
- ochronę danych osobowych w kontekście AML,
- aspekty praktyczne – jak realizować obowiązki w codziennej pracy.
Forma i częstotliwość szkoleń
- Szkolenie musi być przeprowadzone przed rozpoczęciem pracy w obszarze AML.
- Obowiązek szkoleniowy ma charakter ciągły – nie jest jednorazowy.
- Każda istotna zmiana przepisów lub działalności instytucji = obowiązek przeprowadzenia szkolenia uzupełniającego.
- Szkolenia mogą odbywać się:
- wewnętrznie (przez przeszkolonych trenerów AML),
- zewnętrznie (przez renomowane podmioty),
- stacjonarnie lub online (ale nie jako samokształcenie!).
Niedopuszczalne formy realizacji obowiązku
- Samokształcenie (np. czytanie komunikatów, zapoznanie się z ustawą) – NIE wystarcza.
- E-learning GIIF sprzed 2022 r. – nie spełnia wymagań (musi być uzupełniony).
- Szkolenie wewnętrzne bez trenera zewnętrznego – niedozwolone, jeśli nikt wcześniej nie przeszedł profesjonalnego szkolenia.
Wymogi proceduralne i dokumentacyjne
Wewnętrzna procedura AML musi:
- zawierać system szkoleń (kto, kiedy, w jakim zakresie),
- być dostosowana do charakteru, rodzaju i rozmiaru działalności,
- obejmować także podmioty trzecie (np. outsourcerzy).
Dokumentacja musi zawierać:
- imię i nazwisko uczestnika,
- datę szkolenia,
- zakres tematyczny,
- dane prowadzącego,
- listę obecności / certyfikat,
- program szkolenia,
- test wiedzy – jako dobra praktyka.
Odpowiedzialność i sankcje
- Powierzenie obowiązków AML osobie nieprzeszkolonej = naruszenie art. 52 ustawy AML.
- Naruszenie obowiązku szkoleniowego = kara administracyjna z art. 147 pkt 9 AML.
- Instytucja obowiązana nie jest zwolniona z odpowiedzialności, nawet jeśli korzysta z usług podmiotu trzeciego.